De Wet van 10 november 2006 betreffende de openingsuren in handel, ambacht en dienstverlening - beter bekend als de Wet Openingsuren - werd op 30 december 2023 gewijzigd. Sindsdien kunnen lokale besturen op basis van artikel 18 dagbladhandels die ruime openingsuren hanteren (open vóór 05u00 en/of na 21u00) onderwerpen aan een voorafgaande vergunning, afgeleverd door het college van burgemeester en schepenen.
Het lokaal bestuur past vandaag reeds een vergunningenbeleid toe voor nachtwinkels via de Algemene Bestuurlijke Politieverordening (ABP) Puurs-Sint-Amands om de sociale en ruimtelijke draagkracht van dergelijke vestigingen te bewaken. Nachtwinkels hebben immers een impact op de avond- en nachtrust van de omwonenden en kunnen aanleiding geven tot overlast naar de buurt. Omdat ook dagbladhandels de mogelijkheid hebben om ruimere openingsuren te hanteren én er bovendien steeds vaker schijndagbladhandels opduiken (handelszaken die zich ten onrechte als dagbladhandel voordoen om ruimere openingsuren te benutten), is het noodzakelijk om ook voor deze categorie een gelijkaardig vergunningenbeleid te voorzien.
Deze evolutie vormt meteen een aanleiding om de huidige bepalingen rond nachtwinkels uit de ABP Puurs-Sint-Amands te schrappen en hiervoor een apart gemeentelijk reglement uit te werken. Zo worden nachtwinkels en dagbladhandels met ruime openingsuren onderworpen aan dezelfde voorwaarden en een coherent vergunningenbeleid.
Volgende bevoegdheidsgrond en regelgeving is van toepassing:
Bevoegdheidsgrond
Toepasselijke regelgeving
De Wet Openingsuren biedt lokale besturen de mogelijkheid om via een gemeentelijk reglement voorafgaande vergunningen op te leggen voor nachtwinkels en dagbladhandels met ruime openingsuren (open vóór 05u00 en/of na 21u00). Tot op heden hanteert het lokaal bestuur enkel een vergunningenbeleid voor nachtwinkels, opgenomen in Hoofdstuk 5 van de ABP Puurs-Sint-Amands. Omdat ook dagbladhandels ruime openingsuren mogen hanteren en bijgevolg voor dezelfde mogelijke impact op de avond- en nachtrust van de omwonenden en mogelijke overlast naar de buurt kunnen zorgen, dringt een vergunningenbeleid voor dit soort vestigingen zich op.
Bovendien ontvangt het lokaal bestuur verschillende signalen van andere lokale besturen en politiezones dat er steeds meer schijndagbladhandels opduiken, die het wettelijk statuut van de dagbladhandel misbruiken om ruime openingsuren te hanteren, zonder de voorwaarden hiervoor na te leven. Een van de doelstellingen van dit nieuwe regelement is dan ook om dit soort oneerlijke concurrentie binnen Puurs-Sint-Amands te vermijden en waar nodig een halt toe te roepen.
Een gelijkgesteld vergunningenbeleid voor nachtwinkels en dagbladhandels met ruime openingsuren biedt het lokaal bestuur de mogelijkheid om de vestiging en uitbating van dit soort handelszaken, inclusief de openings- en sluitingsuren, tot een gedeelte van het grondgebied te beperken. Zonder dat dit evenwel kan leiden tot een algemeen verbod of een kwantitatieve beperking.
Het belangrijkste doel van het vergunningenbeleid is om de openbare orde, openbare veiligheid en openbare rust op het grondgebied van Puurs-Sint-Amands te garanderen, kwetsbare burgers te beschermen en ervoor te zorgen dat nachtwinkels en dagbladhandels met ruime openingsuren de geldende regelgeving en voorwaarden naleven.
Om hieraan tegemoet te komen worden in het gemeentelijk reglement onder andere verschillende voorwaarden opgelegd over de ruimtelijke ligging van de vestiging, de stedenbouwkundige conformiteit, de handhaving van de openbare orde en specifiek voor dagbladhandels met ruime openingsuren de hoofdactiviteit van de vestiging en de eventuele weddenschappen als nevenactiviteit.
De uitbatingsvergunning, afgeleverd door het college van burgemeester en schepenen, kan slechts worden verleend indien aan deze voorwaarden wordt voldaan en als het financieel onderzoek, het moraliteitsonderzoek en het brandveiligheidsonderzoek geen elementen aan het licht brengen om de uitbating te weigeren.
Een uitbatingsvergunning voor een nachtwinkel of dagbladhandel met ruime openingsuren zal in eerste instantie 2 jaar geldig zijn en wordt beschouwd als een tijdelijke uitbatingsvergunning. Vervolgens kan de uitbater een definitieve uitbatingsvergunning aanvragen die geldig is voor onbepaalde duur.
Voor bestaande nachtwinkels en dagbladhandels met ruime openingsuren gelden enkele uitzonderingsmaatregelen en overgangsbepalingen. Zo zijn de huidige vestigingen niet onderworpen aan de voorwaarde rond de ruimtelijke ligging en zal er op de huidige vestigingslocaties steeds een uitbating van respectievelijk een nachtwinkel of dagbladhandel met ruime openingsuren mogelijk zijn.
Dagbladhandels die geen ruime openingsuren hanteren en dus openen na 05u00 en sluiten voor 21u00, vallen niet onder de bepalingen van dit reglement.
Samen met dit vergunningsreglement zal ook het belastingreglement voor nachtwinkels uitgebreid worden met dagbladhandels met ruime openingsuren.
Beide reglementen treden in werking op 1 januari 2026.
Omdat ook een belastingreglement voor dagbladhandels en nachtwinkels wordt aangenomen, worden de financiële aspecten daarin opgenomen.
Enig artikel: De gemeenteraad stelt onderstaand reglement inzake de uitbatingsvergunning voor dagbladhandels en nachtwinkels in Puurs-Sint-Amands vast:
HOOFDSTUK 1 – DOEL, DEFINITIES EN TOEPASSINGSGEBIED
Artikel 1. Doel
Artikel 18 van de Wet betreffende de openingsuren in handel, ambacht en dienstverlening van 10 november 2006 (hierna: Wet Openingsuren) biedt lokale besturen de mogelijkheid om een voorafgaande vergunning op te leggen voor nachtwinkels en vestigingseenheden waarvan de hoofdactiviteit bestaat uit de verkoop van kranten, tijdschriften, tabak en rookwaren, telefoonkaarten en producten van de Nationale Loterij en die vóór 05u00 en/of na 21u00 geopend zijn. Deze bepaling biedt de gemeenten ook de mogelijkheid om de vestiging en uitbating, inclusief de openings- en sluitingsuren, van nachtwinkels en dagbladhandels tot een gedeelte van het grondgebied van de gemeente te beperken, zonder dat dit kan leiden tot een algemeen verbod of een kwantitatieve beperking op dit soort vestigingen op het grondgebied van de gemeente.
Dit gemeentelijk reglement wordt enerzijds opgesteld met als doel om de openbare orde, openbare veiligheid en openbare rust op het grondgebied van Puurs-Sint-Amands te garanderen en kwetsbare burgers te beschermen en anderzijds om ervoor te zorgen dat nachtwinkels en dagbladhandels de geldende regelgeving en voorwaarden naleven.
Artikel 2. Definities
In dit gemeentelijk reglement hebben onderstaande begrippen de ernaast vermelde betekenis:
Bestaande dagbladhandels: dagbladhandels die reeds open zijn op het ogenblik van de inwerkingtreding van dit reglement.
Bestaande nachtwinkels: nachtwinkels die reeds open zijn op het ogenblik van de inwerkingtreding van dit reglement.
Dagbladhandel: een vestigingseenheid waarvan de hoofdactiviteit de verkoop van kranten, tijdschriften, tabak en rookwaren, telefoonkaarten en producten van de Nationale Loterij uitmaakt met openingsuren vóór 05u00 en/of na 21u00. Er is sprake van een hoofdactiviteit indien de verkoop van de productgroep die de hoofdactiviteit uitmaakt minstens 50% van het jaarlijkse zakencijfer vertegenwoordigt.
Feitelijke verantwoordelijke: de natuurlijke persoon die voor rekening en risico van de uitbater de dagbladhandel of nachtwinkel uitbaat.
Nachtwinkel: een vestigingseenheid waarvan de netto verkoopoppervlakte niet groter dan 150 m² is, die ingeschreven is in de KBO uitsluitend onder de rubriek “verkoop van algemene voedingswaren en huishoudelijke artikelen” en die op een duidelijke en permanente manier de vermelding “nachtwinkel” draagt.
Nieuw te openen dagbladhandels of nieuw te openen nachtwinkels: dagbladhandels of nachtwinkels die nog niet open zijn op het ogenblik van de inwerkingtreding van dit reglement.
Uitbater: de natuurlijke persoon of de rechtspersoon voor wiens rekening en risico de dagbladhandel of nachtwinkel wordt uitgebaat.
Uitbatingsvergunning: een voorafgaande vergunning voor het vestigen en uitbaten van een dagbladhandel of nachtwinkel, verleend door het college van burgemeester en schepenen nadat voldaan is aan vestigings- en uitbatingsvoorwaarden.
Vestiging(seenheid): een plaats die men geografisch gezien kan identificeren door een adres, die voor de consument toegankelijk is en waar activiteiten waarop de Wet Openingsuren van toepassing is, uitgeoefend (zullen) worden.
Artikel 3. Toepassingsgebied
§1. Dit gemeentelijk reglement is van toepassing op alle nieuw te openen en bestaande vestigingseenheden op het grondgebied van de gemeente Puurs-Sint-Amands die vallen onder de definitie “dagbladhandel” of “nachtwinkel”, zoals geformuleerd in artikel 2.
§2. Voor bestaande dagbladhandels en nachtwinkels gelden overgangsbepalingen vermeld in artikel 10 van dit reglement.
HOOFDSTUK 2 – UITBATINGSVERGUNNING
Artikel 4. Algemene voorwaarden van de uitbatingsvergunning
§1. Een uitbatingsvergunning is verplicht voor alle dagbladhandels met ruime openingsuren (vóór 05u00 en/of na 21u00) en alle nachtwinkels op het grondgebied van de gemeente Puurs-Sint-Amands.
§2. Voor het verkrijgen van een uitbatingsvergunning dient de (toekomstige) uitbater een schriftelijke aanvraag in bij het college van burgemeester en schepenen, via de wijze zoals bepaald op de gemeentelijke website.
§3. Het is niet toegelaten een dagbladhandel met ruime openingsuren of nachtwinkel uit te baten zonder geldige uitbatingsvergunning.
Artikel 5. Aanvraag van de uitbatingsvergunning
§1. De aanvraag moet minstens volgende zaken bevatten en de meest actuele versie zijn van:
5.1.1. Voor nieuw te openen vestigingen:
Bijkomend aan te leveren enkel voor dagbladhandels:
5.1.2. Voor bestaande vestigingen:
Bijkomend aan te leveren voor dagbladhandels:
§2. Indien het voor de aanvrager niet mogelijk is om bovenstaande elementen bij de aanvraag te voegen, moet dit duidelijk worden gemotiveerd.
§3. De aanvraag wordt onontvankelijk verklaard indien blijkt dat de aanvraag onvoldoende informatie bevat. De aanvraag is onvolledig wanneer de documenten en gegevens vermeld in het aanvraagformulier en in artikel 5 van dit reglement ontbreken. Zo nodig worden ontbrekende stukken opgevraagd. De aanvrager krijgt vanaf kennisgeving van de vaststelling dat de aanvraag onvolledig is 15 werkdagen de tijd om de ontbrekende gegevens en documenten in te dienen. Zo niet, wordt de aanvraag onontvankelijk verklaard.
Artikel 6. Voorwaarden voor het bekomen van de uitbatingsvergunning
§1. De uitbatingsvergunning wordt verleend door het college van burgemeester en schepenen en kan enkel worden verleend als de vestigingseenheid en uitbater aan volgende cumulatieve voorwaarden voldoen:
6.1.1. De ruimtelijke ligging van de vestigingseenheid
Op minder dan 500m van de vestiging mag zich geen andere dagbladhandel met ruime openingsuren (vóór 05u00 en/of na 21u00), openbare drankgelegenheid, nachtwinkel of privaat bureau voor telecommunicatie bevinden. Deze afstand wordt in rechte lijn gemeten vanaf het midden van de toegangsdeur van de vestigingen.
6.1.2. Stedenbouwkundige conformiteit
De vestigingseenheid moet beschikken over de benodigde stedenbouwkundige vergunning en in overeenstemming zijn met de geldende stedenbouwkundige voorschriften. Om dit te kunnen bepalen wordt door de gemeente een onderzoek uitgevoerd naar de stedenbouwkundige conformiteit.
6.1.3. De handhaving van de openbare orde
Onverminderd 6.1.1. en 6.1.2. geldt voor het hele grondgebied dat de vestiging van dagbladhandels met ruime openingsuren of nachtwinkels de sociale en ruimtelijke draagkracht van het gebied niet mag overschrijden. Hiervoor baseert het college van burgemeester en schepenen zich op een advies van de politiediensten en de mobiliteitsdienst van de gemeente met betrekking tot de mogelijke verstoring van de openbare orde, veiligheid en rust, met bijzondere aandacht voor parkeermogelijkheden in de buurt van de vestiging.
Specifiek voor dagbladhandels:
6.1.4. De hoofdactiviteit van de vestiging
De verkoop van kranten, tijdschriften, tabak en rookwaren, telefoonkaarten en producten van de Nationale Loterij moet de hoofdactiviteit zijn van de vestiging. Er is sprake van een hoofdactiviteit indien de samengetelde verkoop van deze productgroepen minstens 50% van de jaarlijkse omzet vertegenwoordigt.
6.1.5. Weddenschappen als nevenactiviteit
Voor dagbladhandels die naast hun hoofdactiviteit weddenschappen (zullen) aanbieden als nevenactiviteit, gelden de voorwaarden zoals bepaald in het Koninklijk besluit van 17 februari 2022 tot vaststelling van de omschrijving van de nevenactiviteit uitgeoefend door boekhandelaars. Deze dagbladhandels dienen in het bezit te zijn van een geldige F2-vergunning.
§2. De uitbatingsvergunning kan enkel worden verleend na een administratief onderzoek dat de volgende componenten bevat:
6.2.1. Een financieel onderzoek
Een onderzoek naar de nog openstaande schulden van gemeentefacturen en naar de eventuele fiscale en sociale schulden van de aanvrager die betrekking hebben op de vestigingseenheid en de uitbater. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door de financiële dienst van de gemeente. Voor wat betreft de BTW, belastingen en RSZ dient de aanvrager geldige en actuele attesten van de betrokken diensten toe te voegen zoals bepaald in artikel 5 van dit reglement.
6.2.2. Een moraliteitsonderzoek
Dit onderzoek wordt uitgevoerd door de lokale politie en bestaat uit:
6.2.3. Een brandveiligheidsonderzoek
Een onderzoek naar de naleving van de brandveiligheidsvoorschriften van de vestiging zoals omschreven in de Politieverordening Hulpverleningszone Rivierenland houdende maatregelen tot het voorkomen en bestrijden van brand in publiek toegankelijke inrichtingen. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door de brandweerzone.
§3. Het administratief onderzoek vermeld in §2 wordt uitgevoerd op de publiek toegankelijke plaats, de uitbater, de organen en/of feitelijke vertegenwoordigers van de uitbater en kan uitgebreid worden tot alle natuurlijke personen die betrokken zijn bij de uitbating.
De betrokkene dient actief zijn medewerking te verlenen aan het onderzoek en alle gevraagde stukken op eerste verzoek over te maken, dit op straffe van weigering van de vergunning.
Het onderzoek wordt verricht door de daartoe bevoegde (gemeentelijke) diensten, de politiediensten en brandweerzone. Het college van burgemeester en schepenen beslist discretionair of het resultaat van de onderzoeken zwaarwichtig genoeg is om de uitbatingsvergunning al dan niet te weigeren, waarbij zij steeds het gevaar voor de openbare orde voor ogen zal houden.
Artikel 7. Geldigheid van de uitbatingsvergunning
§1. De eerste uitbatingsvergunning voor een dagbladhandel of nachtwinkel is geldig voor een periode van twee jaar, te rekenen vanaf de datum van ondertekening, en wordt beschouwd als een tijdelijke uitbatingsvergunning. Ten vroegste zes maanden voor afloop van deze periode kan de uitbater een definitieve uitbatingsvergunning aanvragen bij het college van burgemeester en schepenen.
§2. De definitieve uitbatingsvergunning is geldig voor onbepaalde duur te rekenen vanaf de datum van ondertekening.
§3. De uitbatingsvergunning wordt afgeleverd aan een uitbater voor een welbepaalde vestigingseenheid en kan niet worden overgedragen aan een andere uitbater of naar een andere vestigingseenheid.
§4. De uitbatingsvergunning voor een dagbladhandel staat de uitbater toe de dagbladhandel te openen tussen 05u00 en 23u00.
§5. De uitbatingsvergunning voor een nachtwinkel staat de uitbater toe de nachtwinkel te openen tussen 18u00 en 01u00 van zondag tot en met donderdag en van 18u00 tot 02u00 op vrijdag en zaterdag.
§6. Het college van burgemeester en schepenen kan beslissen om in de uitbatingsvergunning bijzondere voorwaarden op te leggen, afhankelijk van specifieke omstandigheden.
Artikel 8. Weigering en verval van de uitbatingsvergunning
§1. De uitbatingsvergunning wordt geweigerd wanneer blijkt dat aan minstens één van de voorwaarden in artikel 6 niet werd voldaan.
§2. De uitbatingsvergunning vervalt van rechtswege:
§3. Een nieuwe aanvraag van dezelfde uitbater, voor dezelfde plaats en voor dezelfde soort inrichting, volgend op een geweigerde aanvraag, kan ten vroegste zes maanden na de datum vermeld in de weigeringsbeslissing worden ingediend, op straffe van onontvankelijkheid.
HOOFDSTUK 3 – BEOORDELING VAN DE AANVRAGEN
Artikel 9. Beslissing
§1. Binnen een termijn van drie maanden na ontvangst van het volledige aanvraagdossier wordt een beslissing genomen omtrent de aanvraag van een uitbatingsvergunning. Indien gerechtvaardigd door de complexiteit van het dossier, mag deze termijn eenmaal worden verlengd met een termijn van drie maanden.
§2. Indien er binnen die termijn geen beslissing wordt genomen, wordt de vergunning geacht te zijn geweigerd.
HOOFDSTUK 4 – OVERGANGSBEPALINGEN
Artikel 10. Overgangsbepalingen voor bestaande dagbladhandels en nachtwinkels
§1. Uitbaters van bestaande dagbladhandels of nachtwinkels hebben een termijn van zes maanden, te rekenen vanaf de inwerkingtreding van dit reglement, om hun aanvraag voor een uitbatingsvergunning in te dienen.
§2. Gedurende de periode waarin de aanvraag wordt onderzocht, zijn deze dagbladhandels of nachtwinkels vrijgesteld van de verplichting om een uitbatingsvergunning te hebben.
§3. Bestaande dagbladhandels en nachtwinkels dienen aan de voorwaarden opgenomen in artikel 6 van dit reglement te voldoen, met uitzondering van punt 6.1.1. over de ruimtelijke ligging van de vestiging.
§4. Vestiging van een dagbladhandel of nachtwinkel blijft steeds mogelijk op volgende adressen ongeacht de voorwaarden opgenomen in punt 6.1.1.:
Voor nachtwinkels:
- Stationsstraat 46, 2870 Puurs-Sint-Amands
Voor dagbladhandels:
- Winkelstraat 63, 2870 Puurs-Sint-Amands
HOOFDSTUK 5 – SANCTIES EN BESTUURLIJKE POLITIEMAATREGELEN
Artikel 11. Sancties
§1. Overeenkomstig artikel 18 §3 van Wet Openingsuren kan de burgemeester de sluiting bevelen van de dagbladhandels of nachtwinkels die worden uitgebaat in overtreding met onderhavig reglement of in overtreding met een beslissing van het college van burgemeester en schepenen genomen in uitvoering van dit reglement.
§2. Overeenkomstig artikel 133ter van de Nieuwe Gemeentewet kan de burgemeester een inrichting bestuurlijk laten verzegelen wanneer het college van burgemeester en schepenen of de burgemeester de inrichting sluit of heeft gesloten. De burgemeester kan eveneens een bestuurlijke dwangsom opleggen wanneer het college van burgemeester en schepenen of de burgemeester een maatregel van bestuurlijke politie oplegt of heeft opgelegd.
§3. Onverminderd de voorwaarden vermeld in dit reglement dient de uitbater van een dagbladhandel of nachtwinkel steeds alle reglementen, verordeningen, besluiten en wetten die van toepassing zijn op dergelijke inrichting te respecteren. De overtreding van deze reglementen, verordeningen, besluiten of wetten door de uitbater worden gezien als een uitbating in overtreding op huidig reglement op grond waarvan de burgemeester overeenkomstig artikel 18 §3 van de Wet Openingsuren de sluiting van de dagbladhandel of nachtwinkel kan bevelen.
§4. Voor zover wetten, decreten, besluiten, algemene of provinciale verordeningen niet in andere straffen voorzien, worden de inbreuken op de bepalingen van dit reglement bestraft met volgende administratieve sancties, overeenkomstig de bepalingen van de Wet van 24 juni 2013 betreffende de gemeentelijke administratieve sancties:
§5. Aan de sancties van een administratieve schorsing van de uitbatingsvergunning, opheffing van de uitbatingsvergunning of sluiting van de inrichting, die opgelegd worden door het college van burgemeester en schepenen, gaat een waarschuwing aan de overtreder vooraf. De sancties opgelegd door het college van burgemeester en schepenen worden met een aangetekende brief tegen ontvangstbewijs ter kennis gebracht aan de overtreder.
§6. Het niet naleven van een administratieve sanctie van het college van burgemeester en schepenen wordt bestraft met één van de hierboven voorziene administratieve sancties.
§7. Onverminderd het voorgaande, kan de politie bij vaststelling van uitbating zonder uitbatingsvergunning de publiek toegankelijke inrichting onmiddellijk en ter plaatse sluiten.
HOOFDSTUK 6 - SLOTBEPALINGEN
Artikel 12. Inwerkingtreding en bekendmaking
§1. Dit reglement treedt in werking op 1 januari 2026. De modaliteiten in dit reglement worden op regelmatige basis geëvalueerd en aangepast aan eventuele wetswijzigingen.
§2. De huidige bepalingen rond nachtwinkels, opgenomen onder Hoofdstuk 5 van de Algemene Bestuurlijke Politieverordening Puurs-Sint-Amands, worden opgeheven met ingang van dit reglement.
§3. Dit reglement zal worden bekendgemaakt overeenkomstig de bepalingen van artikel 287 van het decreet lokaal bestuur.
§4. Afschrift van dit reglement zal, conform artikel 40§3 van het decreet lokaal bestuur worden verzonden aan de griffie van de rechtbank van eerste aanleg en aan die van de politierechtbank van Mechelen.